28 kwietnia 2007, 00:39
Autor: Dominik Maciaszek
czytano: 52301 razy

Daisy, księżna von Pless: Szczęśliwe lata

Daisy, księżna von Pless: Szczęśliwe lata

Już niedługo, bo 12 maja 2007, zostanie otwarta zupełnie wyjątkowa wystawa zorganizowana przez Muzeum - Zamek w Łańcucie. Wystawione z wielkim sukcesem w 2006 r. na zamku w Pszczynie, fotografie do wystawy „Księżna Daisy von Pless: Szczęśliwe Lata“ zostały wybrane z obszernego archiwum studia Lafayette‘a przechowywanego w Victoria & Albert Museum w Londynie. Czterdzieści dwa zdjęcia z orginalnych szklanych negatywów o wielkości 15 x 12 cali (38cm x 30 cm) wykonane zostały przy użyciu najnowszego programu komputerowego i nowoczesnej techniki drukarskiej. Odkryte podczas prac budowlanych w Londynie w 1968 r. i ocalone dla potomności portrety utrwaliły dla nas obraz wyższych klas społecznych z przłomu XIX/XX wieku.

Zamek Pszczyński, jedna z rezydencji zamożnej rodziny Hochbergów, stał się na wiele lat domem dla Angielki, Daisy Cornwallis-West, gdy poślubiła ona w 1891 r. Hansa Heinricha XV, księcia von Pless. W latach przed I wojną światową, Daisy i jej mąż prowadzili wystawny styl życia pełen dworskich uroczystości, przyjęć, polowań i podróży po świecie. Wielu przyjaciół Daisy należących do rodzin królewskich i arystokracji europejskiej, włącznie z księżną Elżbietą Potocką (z domu Radziwiłł) – małżonką ordynata łańcuckiego Romana Potockiego, odwiedzało ją na Śląsku. Księżna Elżbieta Potocka (zwana Betką) znała osobiście wielu ludzi z kręgu Daisy, więc pokazane tu portrety dają również wgląd w jej życie towarzyskie.

Wystawione zdjęcia Daisy i jej przyjaciół pochodzą ze „Szczęśliwych Lat“ życia księżnej Daisy. Te przepiękne fotografie, zawierające tyle interesujących szczegółów, egzaminowane mogą być z wielu perspektyw – ówczesnej mody, biżuterii, zwyczajów czy nawet sposobu zachowania – i dlatego stanowią ważne źródło historyczne przeszłej epoki oraz posiadają olbrzymią wartość edukacyjną. Niniejsza wystawa bowiem maluje klarowny i przejrzysty obraz świata, który przeminął.

„Księżna Daisy von Pless: Szczęśliwe Lata“ odbywa się pod kuratelą Russella Harrisa i Barbary Borkowy we współpracy z paniami Lidią Kruczek, głównym inwentaryzatorem i Sylwią Smolarek, asystentką w Muzeum Zamkowym w Pszczynie. Russell, absolwent Uniwersytetu w Oksfordzie, jest autorem kilku książek i kuratorem paru innych wystaw Lafayette’a. Barbara, absolwentka Universytetu Jagiellońskiego, współpracowała w przeszłości przy wystawach fotografii w Narodowej Galerii Portretu i w Victoria & Albert Museum w Londynie. Niniejsza wystawa była pierwszym wspólnym przedsięwzięciem Russella i Barbary.
Obecnie przygotowywują oni kolejną ekspozycję kolekcji Lafayetta, która odbędzie się pod koniec roku w Karachi i Lahore w Pakistanie.

Wszystkie fotografie zostały wykonane przez Studio Lafayette Ltd. Niewiele przedsiębiorstw fotograficznych na świecie może się pochwalić tak długą historią jak Studio Lafayette. W szczytowym okresie swej popularności fotografowało sukcesję królów i królowych Imperium Brytyjskiego oraz ich wicekrólii, jak również odwiedzajåcych Anglię członków rodzin panujących z Europy, Afryki i Azji.

Studio Lafayette’a zostało założone w Dublinie w 1880 r. przez Jamesa Stack Laudera, posługującego się pseudonimem “James Lafayette“ (“prosto z Paryża“ – jak dodawała reklama firmy). Był on najstarszym synem Edmunda Laudera, pioniera fotografii, który w 1853 r, otworzył w Dublinie zakład dagerotypii. Interes cieszył się powodzeniem od samego początku i wkrótce zakład zyskał miano przodującego studia portretowego w Irlandii, spopularyzowanego zamówieniami od wicekróla oraz liczących się arystokratów irlandzkich.

W latach 80. XIX w. zdjęcia Lafayette’a zaczęły zdobywać medale i wyróżnienia, którym często towarzyszyły pochlebne opinie. Brytyjskie Towarzystwo Fotograficzne tak podsumowało jego osiągnięcia: “Prace M[onsieur] Lafayette’a znalazły uznanie sędziów nie tylko za swe piękno, ale także niezwykłą delikatność w podejściu do tematu…“.

Firma cieszyła się tak wysoką renomą, że w 1887 r James Lafayette został zaproszony do Windsoru, by wykonać zdjęcia królowej Wictorii, za jakość których otrzymał królewską gwarancję “Fotografa Jej Królewskiej Mości w Dublinie‘. Ta prestiżowa gwaracja, odnowiona później przez króla Edwarda VII i Jerzego V, pozwalająca mu na używanie tytułu “Królewskiego Fotografa“ w reklamach i materiałach promocyjnych, przyciągnęła do studia wielu nowych klientów. Podczas obchodów Diamentowego Jubileuszu Królowej Victorii w 1897 r. James Lafayette, przewidując komercyjny sukces, otworzył swoje pierwsze londyńskie atelier przy modnej ulicy Bond Street.

Studio Lafayette’a, które zajmowało się wykonywaniem fotografii nieprzerwanie od 1853 r, zamknęlo swoją działalność w 1952 roku. Archiwum najważniejszych zdjęć, które w większości opatrzone były datą i nazwiskiem portretowanego, zostało złożone na strychu budynku przy Fleet Street w Londynie. Odkryto je podczas robót budowlanych w 1968 r. i przekazano do Victoria & Albert Museum w Londynie, które zatrzymało w kolekcji 3 500 szklanych i celuloidowych negatywów.

Kuratorami wystawy są Russell Harris oraz Barbara Borkowy

Russell Harris, kurator i tłumacz, studiował orientalistykę w Balliol College na Uniwersytecie w Oksfordzie. Jest członkiem Królewskiego Towarzystwa Sztuk i Królewskiego Towarzystwa Azjatyckiego.

Russell jest współpracownikiem Narodowego Słownika Biograficznego oraz różnych międzynarodowych publikacji i autorem książki o indyjskich portretach królewskich z archiwum Lafayette'a w Victoria & Albert Museum. Przetłumaczył również szereg literackich i politycznych prac z francuskiego, arabskiego i hebrajskiego.

Russell jest współautorem, z Heleną Alexander – dyrektorką Muzeum Wachlarzy w Londynie, albumu o wachlarzach widocznych na zdjęciach Lafayette'a, i aktualnie pracuje nad zamówioną książką na temat dorobku studia Lafayette'a.

Współpracując z British Council, Narodową Galerią Portretu, Victoria & Albert Museum, Muzeum Historycznego Bukaresztu i Landesgalerie w Lintzu, Russell był kuratorem wystaw, między innymi, w Wielkiej Brytanii, Pakistanie, Indiach, Rumunii, Austrii i Polsce.

Barbara Borkowy jest absolwentką historii sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Po kilku latach spędzonych w Krakowskich Pracowniach Konserwacji Zabytków, w 1984 roku wyjechała do Londynu, gdzie pracowała dla Lafayette Project – prywatnie sponsorowanego projektu, którego celem było skatalogowanie fotografii, z odkrytego wówczas archiwum Lafayetta, dla Victoria & Albert Museum oraz Narodowej Galerii Portretu (NPG).

Wkrótce potem została zaproszona do badań prowadzących do wystaw fotografii Madame Yevonde, Dorothy Wilding, Jamesa Abbe, Lafayetta i Katryny Weed Barnes Ward w Narodowej Galerii Portretu w Londynie.

Barbara przyczyniła się również do stworzenia obszernego banku danych fotografów epoki wiktoriańskiej i edwardiańskiej opartego na rejestrach praw autorskich w archiwach Public Record Office w Londynie. Pracując nad nimi, wpadła na ślad i udokumentowała twórczość, do tej pory enigmatycznego, artysty polskiego pochodzenia aktywnego w Paryżu i Londynie – Walerego, Księcia Stanisława Ostroroga.

Po krótkim czasie spędzonym w Bridgeman Art Picture Gallery, gdzie rozpoczęła kontakty i kooperację z kolekcjami wschodnio europejskimi, Barbara została kierownikiem archiwum fotograficznego Lloyd’s List – najstarszego dziennika na świecie.

http://www.zamek-lancut.pl


Daisy, księżna von Pless (1873-1943) sfotografowana podczas swojego pobytu w Anglii w październiku 1901 roku, w czasie którego odwiedziła studio Lafayette‘a i pozowała mu do serii portretów.
Niniejszy portret, pokazujący Daisy w pełnej postaci, daje świadectwo jej urodzie – szczupłej figurze, wąskiej talii i doskonałych proporcji. Jej pewność siebie, odzwierciedlona w kokieterynej pozie, dopełnia ten wizerunek młodości, czaru i swobody manier.
Ta łatwość adaptacji i brak strachu przed kamerą nie powinny nas dziwić. Księżna bowiem, która często śpiewała i występowała na prywatnych przyjęciach i dobroczynnych spektaklach, przyzwyczajona była do widowni.
Jej pierwszym nauczycielem muzyki był Sir Paolo Tosti (1846-1916), włoski kompozytor muzyki salonowej, który osiadł w Londynie i został później mistrzem śpiewu na dworze królewskim. Daisy wspominając następnego nauczyciela, pana Vanuchiniego z Florencji napisała: “był zachwycony moźliwościami mojego głosu i oświadczył mojemu ojcu, że będzie ze mnie ćwiczył za darmo pod warunkiem, że nauczę się włoskiego i francuskiego i poświęcę się karierze śpiewaczki. Oczywiście, że byłam tym zachwycona; Od kolebki kochałam śpiew i teatr…“.
Miłości tej nie porzuciła Daisy przez wiele lat. Co więcej, kiedy tylko było to moźliwe podtrzymywała ją i kultywowała. Wiosną 1914 roku spędziła kilka tygodni w Paryźu studiując śpiew u Jana Reszki (1850-1925), słynnego polskiego tenora mieszkającego we Francji.
Piękny głos Daisy pomógł jej przezwyciężyć wrogość, jaka ją otaczała w pierwszych latach życia w Niemczech. Upór, by nie zmieniać sposobu zachowania, do którego przywykła w Anglii, zdobył w końcu aprobatę męża i jego pozwolenie na publiczne występy charytatywne w Berlinie. Jeden z nich, w lutym 1909 roku, przyniósł zawrotną sumę pięciu tysięcy dwustu marek!
Inne, jak recitale w teatrze Hotelu Pless w Szczawnie Zdroju, organizowane były dla zebrania funduszów dla towarzystw dobroczonnych, którym księżna patronowała – między innymi dla Szkoły dla Ułomnych w Wałbrzychu.

Wyprzedzając swój czas, Daisy rozważała pomysł sprzedawania podpisanych nagrań po koncertach, a potem również w sklepach muzycznych!

Daisy, księżna von Pless (1873-1943) sfotografowana podczas swojego pobytu w Anglii w październiku 1901 roku, w czasie którego odwiedziła studio Lafayette‘a i pozowała mu do serii portretów.

Daisy, księżna von Pless (1873-1943), sfotografowana podczas swojego pobytu w Anglii w październiku 1901 roku.
Ten zaaranżowany i wyidelizowany portret, jeden z wielu zrobionych podczas sesji w studiu Lafayette’a, zarówno w pozie jak i w marzycielskiej zadumnie, naśladuje styl malarstwa portretowego de László.
Daisy, uważana za jedną z najpiękniejszych kobiet w Europie była portretowana przez wielu artystów. W 1912 roku narysował ją Amerykanin John Singer Sargent (1856-1925), wysokiej klasy portrecista wyźszych sfer. Inny, sławny wtedy portrecista działający w Londynie, Ellis William Roberts (1860-1930) namalował ją z synem Hanselem na tle angielskiego pejzażu – w stylu przywodzącym na myśl XVIII-wieczych mistrzów. Portret ten nadal wisi w pałacu w Pszczynie, gdzie znajduje się równieź obraz Bolesława Szańkowskiego (1873-1953) przedstawiający Daisy siedzącą – jak na niniejszej fotografii – na tronie i z koroną na głowie.

Włoski artysta A. Galii, który przebywał w Pszczynie w 1914 roku także namalował Daisy i innych członków rodziny. W tym samym roku księżna została sportretowana w Mandelieu koło La Napoule we Francji przez M. Edgerley’a.
Wcześniej, w 1900 roku, księźniczka Maria (późniejsza królowa) Rumunii i jej przyjaciółka Daisy wybrały się razem do pracowni Philipa de László (1869-1937), który w latach 90-ych XIX wieku cieszył się sławą zawodowego portrecisty na Węgrzech, skąd pochodził, oraz w Austrii i Niemczech. Od 1907 roku mieszkał w Londynie, gdzie malował rodzinę królewską i innych znaczących ludzi. Wykonał również portrety Marii Rumuńskiej i Daisy, co odnotował w swoim dzienniku: “Pamiętam piękną Daisy von Pless, która odwiedziła mnie z “ jeszcze piękniejszą, księżniczką Rumunii, Marią, urodą której wszyscy się zachwycali“.

Obraz olejny przedstawiający Daisy w Atelier Artysty, namalowany przez słynnego francuskiego portrecistę Paul-Cesara Helleu (1889-1927) został niedawno sprzedany na aukcji Christie’s w Londynie za sumę 380,000 funtów.

Niniejsza fotografia ukazała się w magazynie Madame 17 stycznia 1907 roku. Jej wersja, pokazująca Daisy en face, została opublikowana około 1903 roku w artykule M(onsier) Lafayette‘a zatytuowanym Wiele Metod Artystycznej Fotografii.


Daisy, księżna von Pless (1873-1943) sfotografowana podczas swojego pobytu w Anglii w październiku 1901 roku, w czasie którego odwiedziła studio Lafayette‘a i pozowała mu do serii portretów.


Daisy, księżna von Pless (1873-1943) sfotografowana podczas swojego pobytu w Anglii w październiku 1901 roku, w czasie którego odwiedziła studio Lafayette‘a i pozowała mu do serii portretów.

Daisy, księżna von Pless (1873-1943), sfotografowana podczas wizyty w Anglii w pażdzierniku 1901 roku.

W roku, w którym powstał ten portret, Daisy i Hans Heinrich XV, książę von Pless obchodzili 10 rocznicę małżeństwa, teraz dopełnionego niedawnymi urodzinami syna i dziedzica. Był to równiez rok wielkich zmian na świecie, związanych ze śmiercią królowej Wiktorii, babki niemieckiego cesarza i przejęciem tronu brytyjskiego przez jego wuja, króla Edwarda VII.
Cesarz Wilhelm II nie miał dobrych stosunków ze swoim angielskim wujem. Jego owdowiała matka, cesarzowa Fryderyka, zmarła niedawno, w wyniku czego w kręgu najbliższej rodziny nie pozostał mu nikt, do kogo mógłby się zwrócić po poradę. Wilhelm popełnił juz dwa wielkie błędy zwalniając Bismarcka i wysyłając do Krügera telegram popierający Burów. Snując refleksje nad pierwszymi latami nowego  stulecia, Daisy uznała je póżniej za ”początek staczania się [Wilhelma] w dół, aż do całkowitego upadku”.
W życiu prywatnym Daisy i Hansa, był to rok,  jak poprzednie, wypełniony towarzyskimi spotkaniami i intensywnymi podróżami.  W lutym odbył się w Londynie ślub siostry Daisy, Shelagh, z księciem Westminsteru. W czerwcu, po rejsie po skandynawskich i bałtyckich wodach, zakotwiczyli w Rosji. Sierpień spędziła Daisy w Szkocji, a Hans na regatach w Cowes. Jej wakacje zakłóciła wiadomość o śmierci cesarzowej Fryderyki. ” Jakbym straciła drugą matkę – wspomina Daisy – i poczułam się osamotniona i bezbronna w Niemczech”.
Na początku pażdziernika pojechali do Darmstadt w odwiedziny do wielkiego księcia i księżnej Hesji, która była młodszą siostrą Marii, królowej Rumunii, także bliskiej przyjaciółki Daisy.
Potem wrócili do Anglii na wyścigi konne, zatrzymując się u Shelagh. Najprawdopodobniej podczas tej wizyty, Daisy wpadła do studia Lafayette’a na sesję fotograficzną, podczas której powstał, między innymi, niniejszy portret.
Pod koniec miesiąca byli gośćmi wielkiego księcia Michała i jego żony hrabiny de Torby, po czym wrócili do Newlands by spędzić trochę czasu z rodzicami Daisy. Stąd wyjechali na przyjęcie do posiadłości lorda Savila, skąd pośpiesznie wrócili do Książa aby wydać bal na cześć księcia Alberta von Schleswig-Holstein.
Po polowaniu w Pszczynie, gdzie honorowym gościem był cesarz Wilhelm II, wyjechali ponownie, tym razem do Żmigrodu na zaproszenie księcia i księznej von Hatzfeldt.
Wcześniej, Daisy i jej przyjaciółka Maria, królowa Rumunii zamówiły podobne portrety u innego londyńskiego fotografa. Niniejsze zdjęcie, prawdopodobnie naśladujące popularną pozę królowej Marii, niechcący może – poprzez aranżację szyfonu wokół głowy  na wzór ‘damy w podróży’ – przywodzi na myśl czar interesujących wyjazdów.

Portret ten został opublikowany na okładce magazynu The Lady dnia 2 czerwca 1903.

 

Daisy, księżna von Pless, jako królowa Saba na balu kostiumowym zorganizowanym przez księżną Devonshire dla uczczenia Diamentowego Jubileuszu królowej Wiktorii w 1897 roku.

Kostium balowy Daisy składał się z suknii z czerwonej gazy przetykanej złotem i udekorowanej hieroglifami okolonymi turkusami oraz z welonu obficie ozdobionego czerwonymi, purpurowymi, zielonymi, niebieskimi i białymi klejnotami wokół wyhaftowanych złotem medalionów.
Do sukni założyła Daisy długi naszyjnik z pereł i diamentów oraz (czego na zdjęciu nie widać) słynny złoty szal, którego wartość szacowana była na 400 funtów! Szal ten, w różnych arranżacjach, wiele razy zdobił toalety Daisy i wzbudzał zachwyt na dworach Europy.
Dopełnienie kostiumu stanowiło perskie nakrycie głowy wyłoźone turkusami, szmaragdami i perłami. Jedna z amerykańskich gazet uznała, że “nie widziano do tej pory nic piękniejszego, niż suknia księżnej von Pless“.
Inne widoczne na zdjęciu akcesoria takie, jak pankha (olbrzymi indyjski wachlarz z liści palmowych), futro i tło w stylu Sir Lawrenca Almy Tademy (1836-1912), holenderskiego malarza który osiadł w Londynie w 1870 r.. dodane zostały przez studio Lafayette‘a by podkreślić orientalność tematu.
Devonshire Bal miał miejsce w nocy z 2 na 3 czerwca 1897 roku. Niniejsza fotografia zrobiona została sześć miesięcy później do albumu upamiętniającego bal i opublikowanego prywatnie przez księżną Devonshire.

 

 

Daisy, księżna von Pless, jako Królowa Saba na balu kostiumowym zorganizowanym przez księżną Devonshire dla uczczenia Diamentowego Jubileuszu Królowej Wiktorii w 1897 roku.

Niniejsze zdjęcie, z tej samej sesji fotograficznej, pokazuje Daisy stojącą z wachlarzem ze strusich piór. Jej, zazwyczaj wyeksponowana, wąska talia zgubiła się tu w luźnej szacie.

Z czterech zachowanych negatywów z tej serii widać jak osoba fotografowana, nawet gdy była ubrana w niecodzienny strój, zmieniała pozy i używała różnych rekwizytów w celu uzyskania wyjątkowego portretu. W tym wypadku przypuszczać można, że to Daisy raczej niż fotograf reżyserowała posiedzenie.

 

 

Constance Edwina (zm. 1970), młodsza siostra Daisy, księżnej von Pless, nazywana przez rodzinę i przyjaciół Shelagh, sfotografowana w studiu Lafayette’a około 1906 roku.

W 1901 r. wyszła za mąż za sąsiada, który był jej pierwszą miłością – Hugh Richarda Artura Grosvenora, 2. księcia Westminsteru (1879-1953), znanego jako Bend Or. Takie imię nosił kasztan jego dziadka, który wygrał wyścigi konne w Derby. Bend Or był właścicielem wielkiej ilości nieruchomości i ziemi. Wraz z Shelagh mieli dwie córki i jednego syna.

Shelagh i Daisy, pomimo różnic w wyglądzie i charakterze, były sobie bardzo bliskie. Odwiedzały się często, wiele razem podróżowały i miały dużo wspólnych przyjaciół. Obydwie poślubiły niezwykle bogatych mężczyzn, stały się wiodącymi w towarzystwie gospodyniami i wydawały przyjęcia na skalę królewską – Shelagh w pałacu Grosvenor w Londynie i w rezydencji Eaton Hall w Cheshire, a Daisy na śląskich zamkach w Pszczynie i Książu.

Shelagh i Bend Or byli w sobie zakochani, kiedy więc w 1904 r. przyszedł na świat syn i spadkobierca, ich małżeństwo wydawało się nie do rozbicia. Wspólnie lubili polowania i grę w polo. Pasjonowali się także wyścigami samochodowymi i żeglarstwem. Jednak ciągłe żądania finansowe ze strony teściów, przedłużajace się wyjazdy żony, własne przesądy i konserwatywne poglądy Bend Ora (włącznie z krytyką frywolności epoki edwardiańskiej, która nie przeszkadzała matce i siostrze Shelagh) wpływały negatywnie na ich związek. Kiedy ich pięcioletni synek Edward zachorował i zmarł w lutym 1909 r. podczas kolejnej nieobecności Shelagh, małżeństwo zaczęło się rozpadać. Pozory utrzymywane do porodu kolejnego dziecka prysnęły, gdy urodziła się dziewczynka. Bend Or nawet na nią nie spojrzał!

W 1913 r. poprosił o seperację, ofiarując Shelagh 13 000 funtów alimentów rocznie, co ona odrzuciła. Wojna umożliwiła im ucieczkę od problemów osobistych. Bend Or wrócił do swojego pułku i wprowadził do walki pierwszy samochód pancerny, Shelagh kierowała szpitalem w Le Touquet, za co została odznaczona orderem CBE.

W czerwcu 1917 r. zdobyła dowody małżeńskiej zdrady i po pewnym czasie uzyskała rozwód. W styczniu 1920 r. wyszła w sekrecie powtórnie za mąż za przystojnego kapitana lotnictwa Jamesa FitzPatrick Lewisa i zamieszkala z nim w Lyndhurst. Obydwoje brali udział w lokalnym życiu towarzyskim i ich zdjęcia często byly reprodukowane na stronach kronik towarzyskich tak ważnych czasopism jak The Tatler. Oglądając je trudno nie podziwiać wciąż atrakcyjnej urody Shelagh i elegancji jej strojów. Zarówno ona, jak i jej starsza córka Urszula, pomagały bardzo synowi Daisy, Hanselowi, w trudnościach które go spotkały w Anglii w latach przed i podczas drugiej wojny światowej. Shelagh zmarła w 1970 r. w wieku 92 lat.

Niniejsza fotografia jest jedną  z kilku zrobionych podczas sesji w studiu Lafayette’a i pokazujących księżną w różnych pozach i strojach. Wszystkie zaświadczają o jej slynnej urodzie, którą sama Daisy tak opisała: ”Ma ona prześliczne wielkie, głębokie, ciemne i tajemnicze oczy, przepiękna figurę, kasztanowe włosy po matce, i jej cudowną cerę”.

Portret ten, z pominięciem widocznego w prawym rogu sprzętu fotograficznego, został opublikowany na stronie tytułowej magazynu The Car w maju 1907 roku.

 

Constance Edwina (zm. 1970), młodsza siostra Daisy, księżnej von Pless, nazywana przez rodzinę i przyjaciół Shelagh, sfotografowana około 1906 roku. Niniejsze zdjęcie jest jednym z kilku zrobionych podczas sesji w studiu Lafayette'a i pokazujących Shelagh w różnych pozach i strojach.

Wersja tego portretu ukazała się na okładce The Gentlewoman 4 sierpnia 1906 roku.

 

Constance Edwina (zm. 1970), młodsza siostra Daisy, księżnej von Pless, nazywana przez rodzinę i przyjaciół Shelagh, sfotografowana około 1907 roku.

Niniejsze zdjęcie jest jednym z kilku zrobionych podczas sesji w studiu Lafayette'a i pokazujących Shelagh w różnych pozach i strojach.

 

Major George Cornwallis-West (1874-1951) sfotografowany jako czarny niewolnik ze świty królowej Saby, w którą wcieliła się jego siostra,  księżna Daisy von Pless, na balu kostiumowym w Devonshire House, zorganizowanym z okazji Diamentowego Jubileuszu Królowej Wiktorii w lipcu 1897 roku.

Czując się poniźonym w roli czarnego służącego, który w dodatku ubrany został przez siostrę w coś, co – według jego własnych słów – przypominało “wielokolorową kołdrę“, George opuścił przyjęcie zaraz po procesji kostiumów przed gośćmi z rodziny królewskiej.

Trzy lata później poślubił owdowiałą lady Randolph Churchill, matkę Winstona Churchilla, którą spotkał na balu i która starając się o jego względy wyruszyła za nim nawet do Południowej Afryki, gdzie walczył w wojnie burskiej. Małżeństwo zostało zawarte wbrew poradzie chrzestnego Georga, księcia Walii (późniejszego króla Edwarda VII). Uznał je on za “absurdalne“ w świetle 20 lat różnicy między nowożeńcami.


Wielu innych skomentowało to małżeństwo jako związek jego nielegalnego syna z jego byłą kochanką (zarówno matka Georga, Patsy, jak i Jennie, lady Randolph Churchill miały romans z księciem Walii!). Jako jej mąż, George został wciągnięty w krąg ścisłych przyjaciól Edwarda, wśród których Jennie była “duszą towarzystwa“.

Była to z jego strony ekstrawagancja, na którą nie powinien był sobie pozwolić. Po nieudanej próbie zdobycia pieniędzy w londyńskiej City, George zbankrutował w 1916 roku. W 1914, po rozwodzie z Jennie, poślubił słynną aktorkę Stellę Patrick Campbell. W 1920  długi pochłonęły rodzinne posiadłości: Zamek Ruthin i Newlands. Zmuszony zarobić na życie, George – tak jak wielu innych zubożałych arystokratów – rozpoczął pisanie wspomnień o minionej epoce edwardiańskiej

Jego małżeństwo ze Stellą trwało, na papierze tylko, do jej śmierci w 1940 roku. Trzy dni później zaanonsował swój ślub z Georgettą Hirsch, 58-letnią wdową z Londynu. W późniejszych latach choroba Parkinsona doprowadziła go do samobójstwa.

George okazał się bardzo lojalny wobec syna Daisy i w 1943 r. bronił honoru Hansla wszczynając i wygrywając pozew o zniesławienie przeciwko wiceksięciu Castlereagh, który oskarżył jego siostrzeńca o szpiegostwo na rzecz Niemiec. Determinacja George w oczyszczeniu imienia Hansla przyczyniła się również do jego wcześniejszego zwolnienia z obozu dla internowanych.

Niniejsza fotografia została zrobiona na balu Devonshire w nocy z 2 na 3 lipca 1897 roku. Na zaproszenie księżnej Devonshire, która chciała upamiętnić wydarzenie, studio fotograficzne Lafayette‘a przeniosło się do namiotu ustawionego w ogrodzie Pałacu Devonshire w Londynie. Zachowane negatywy pokazują jak wielki wysiłek wykonał właściciel studia, James Stack Lauder, żeby podołać temu zamówieniu. Rekwizyty, włącznie z malowanymi tłami, i sprzęt przeniesiony z atelier na pobliskiej ulicy Bond Street umożliwiły mu wykonać zlecenie tak profesjonalnie jak w tradycyjnym studiu.

 

Consuelo, Księżna Marlborough (1877-1964), wysoka, elegancka, o łabędziej szyji, była jedyną córką magnata kolejowego z Nowego Jorku – Williama Kissam Vanderbilta.

Zmuszona przez swoją ambitną matkę Alvę, poślubiła w 1895 roku , posiadającego liczne włości ale potrzebującego gotówki angielskiego arystokratę Charlesa Spencer-Churchilla, 9. Księcia Marlborough (1871-1934). Małżeństwo nie było szczęśliwe. Obydwoje, by spełnić oczekiwania rodziców, musieli zapomnieć o swoich pierwszych miłościach. Consuelo dostała jeden z najbardziej dystyngowanych tytułów brytyjskich, zaś Charles otrzymał 4.2 miliona dolarów w udziałach na kolei i gwarantowany dochód z procentów, co umożliwiło mu odbudowę rodzinnej rezydencji – Pałacu Blenheim.
Po separaci w 1906 roku Consuelo przeprowadziła się do Sunderland House, rezydencji Marlborough w Londynie. Wiodąc tam bardzo samotne życie włączyła się w pracę społeczną, związaną głównie z losem kobiet i dzieci. Jej zaangażowanie w opiekę nad niemowlętami przed i po porodzie zdobyło jej przezwisko “Baby Duchess”. Po otrzymaniu rozwodu w 1921 roku, Consuelo wyszła za mąż za swojego starego przyjaciela, pułkownika Jacquesa Balsana, francuskiego rekordzistę oraz pilota balonów, samolotów i wodolotów.
Losy Consueli posłużyły za wzór dla postaci “księżniczki dolarowej”, Conchity Closson, z książki The Buccaneers (Piraci) amerykańskiej pisarki Edith Wharton. Sama Consuelo opisała swoje życie w autobiografii zatytuowanej Błyskotka i Złoto, gdzie błyskotka jest synonimem jej czasu spędzonego z księciem Marlborough, a złoto odnosi się do szczęśliwych lat z Jacquesem Balsanem.
Niniejsza fotografia, jedna z kilku w różnych strojach, została zrobiona przez Lafayette‘a w lipcu 1899 roku, kiedy Consuelo była wciąż aktywną i popularną gospodynią wśród angielskiego towarzystwa.
Spotykała ona Daisy przy wielu okazjach, jako że obie należały do kręgu towarzyskiego księcia Walii (późniejszego króla Edwarda VII). Wspominając bal wydany przez księcia i księżną Wellington, Consuelo pamięta księżną von Pless – “złotowłosą Daisy Cornwallis-West” jako “damę o wielkiej urodzie”. Daisy zaś nazywa Consuelę “czarującą księżną Marlborough”.

Wersja tej fotografii została opublikowana w magazynie The Sketch dnia 13 lipca 1904 roku.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 



www.swiatobrazu.pl